Amserau ansicr
Os ydym wedi dysgu unrhyw beth dros yr ychydig flynyddoedd ddiwethaf, na fedrwch chi gredu'r polau barn yw hynny. Mae pobl yn newid eu meddyliau yn y blwch pleidleisio ac nid yw polau barn mor gywir ag yr hoffem gredu. Ond roedd y polau yr wythnos ddiwethaf cyn etholiadau canol tymor yr Unol Daleithiau yn weddol agos at eu lle, gan alluogi'r Democratiaid i roi ochenaid o ryddhad ac ymlacio ychydig gan wybod eu bod wedi adennill rheolaeth o Dŷ'r Cynrychiolwyr ac y gallant ei gwneud yn anos i'r Arlywydd basio deddfwriaeth.
Roedd llawer o Ddemocratiaid yn ofni gobeithio y gallai'r etholiadau canol tymor fynd eu ffordd nhw ac roedd llawer siomedigaeth yn dal i fod. Ni ddigwyddodd y "don las" a ddisgwyliai rhai, ac ni wnaeth y Democratiaid ennill rai gornestau y gobeithient eu sicrhau, yn cynnwys ras llywodraethwr Florida, lle collodd Andrew Gillum gan hanner pwynt canran.
Gan fod llawer o bobl wedi cael llond bol ar faint o sylw a gawn ar ddigwyddiadau yn yr Unol Daleithiau a dydw i ddim eisiau ychwanegu at hynny, ond mae'r etholiadau canol tymor yn ddangosydd pwysig nad yw digwyddiadau 2016, blwyddyn a rannodd ddinasyddion gwledydd y ddwy ochr i'r Iwerydd, wedi eu datrys eto. Mae'r Unol Daleithiau yn dal yn rhanedig; mae'r Arlywydd Trump yn dal i fod â llawer iawn o gefnogaeth ac mae canlyniadau'r etholiadau canol tymor yn golygu fod yr Unol Daleithiau mewn ychydig o ferddwr gwleidyddol. Mae pethau'n bur ansicr ac mae gan y Democratiaid yn bendant lawer o waith i'w wneud wrth benderfynu pwy i'w gyflwyno fel eu hymgeisydd arlywyddol yn 2020.
Nid yw'r ansicrwydd gwleidyddol wedi ei gyfyngu i'r Unol Daleithiau; mae'r Deyrnas Unedig mewn sefyllfa weddol debyg mewn llawer o ffyrdd yng nghyswllt yr ansicrwydd o amgylch Brexit - p'un ai a fydd cytundeb, beth fydd yn ei olygu, p'un ai a fydd ail refferendwm neu p'un ai a fydd Brexit yn digwydd o gwbl.
Cyhoeddwyd canlyniadau pôl Survation ar Brexit yr wythnos ddiwethaf, gan ddangos fod 54% o'r rhai a arolygwyd o blaid aros yn yr Undeb Ewropeaidd (pan dynnwyd y rhai a atebodd "dim yn gwybod" allan o'r canlyniadau). Comisiynwyd hyn gan Channel Four ar gyfer rhaglen am farn bresennol y Deyrnas Unedig ar Brexit ac mae'n un o'r polau barn cyhoeddus mwyaf ar y pwnc ers y refferendwm ei hun. Nid yw'r newid barn hwn wedi ei gyfyngu i rai rhannau o'r Deyrnas Unedig chwaith, gan i arolwg ar wahân gan YouGov ddangos fod 51% o etholwyr Cymru nawr o blaid aros yn yr Undeb Ewropeaidd. Mae hyn i'w gymharu â'r 52.5% a bleidleisiodd adael yn y refferendwm yn 2016. Er nad yw hyn yn newid enfawr mewn rhai ffyrdd, mae'n dal i fod yn ddigon o newid i fod yn arwyddocaol, gan achosi mwy o ansicrwydd os oes mandad cyhoeddus yn dal i fod dros adael yr Undeb Ewropeaidd.
Gyda phopeth arall sy'n mynd ymlaen, efallai na wnaethoch sylwi fod Llafur Cymru ar ganol etholiad arweinyddiaeth; y blaid olaf yn y Cynulliad i ethol eu harweinydd newydd eleni. Roedd pethau'n ymddangos yn eithaf clir ar y dechrau; roedd Mark Drakeford wedi derbyn cefnogaeth nifer fwyaf o ddigon ei gydweithwyr yn y Cynulliad, gan ennill 17 enwebiad i'r 6 yr un a gafodd Vaughan Gething ac Eluned Morgan. Fodd bynnag, mae pôl diweddar ar gyfer ITV wedi dangos mai Eluned Morgan sydd ar y blaen a Mark Drakeford olaf, er nid gan fawr iawn (9% o'r bleidlais i Eluned Morgan, 8% i Vaughan Gething a 5% i Mark Drakeford). Aeth y gyfran fwyaf o'r pleidleisiau yn yr arolwg i "Dim yn gwybod", a ddewiswyd gan 57% o ymatebwyr.
Er fod cyfran lai o'r boblogaeth yn pleidleisio yn etholiadau'r Cynulliad fel arfer, ymddengys fod apathi yn teyrnasu'r ras arweinyddiaeth yma ymysg pleidleiswyr Cymru. Er mai dim ond aelodau Llafur sydd â phleidlais ar bwy ddaw'n arweinydd (ac felly'r Prif Weinidog tebygol), bydd yr etholiad hwn yn effeithio ar bawb yng Nghymru, felly mae'n debyg fod y diffyg diddordeb a brwdfrydedd am y bleidlais yn destun siom i'r ymgeiswyr. Os nad yw'r ychydig wythnosau nesaf o ymgyrchu yn sbarduno ton o frwdfrydedd, caiff y Prif Weinidog nesaf ei ddewis gan gyfran fach iawn o bobl heb fawr ddim ymgysylltu gan y cyhoedd.
Bydd yr Unol Daleithiau yn pleidleisio ar gyfer ei Arlywydd nesaf cyn y caiff y cyhoedd yng Nghymru gyfle i roi eu barn ar arweinydd newydd Llafur Cymru yn y blwch pleidleisio; erys i'w weld p'un ai fydd y polau ar Brexit yn ein harwain lawer y llwybr i bleidlais fawr arall cyn hynny.
Roedd llawer o Ddemocratiaid yn ofni gobeithio y gallai'r etholiadau canol tymor fynd eu ffordd nhw ac roedd llawer siomedigaeth yn dal i fod. Ni ddigwyddodd y "don las" a ddisgwyliai rhai, ac ni wnaeth y Democratiaid ennill rai gornestau y gobeithient eu sicrhau, yn cynnwys ras llywodraethwr Florida, lle collodd Andrew Gillum gan hanner pwynt canran.
Gan fod llawer o bobl wedi cael llond bol ar faint o sylw a gawn ar ddigwyddiadau yn yr Unol Daleithiau a dydw i ddim eisiau ychwanegu at hynny, ond mae'r etholiadau canol tymor yn ddangosydd pwysig nad yw digwyddiadau 2016, blwyddyn a rannodd ddinasyddion gwledydd y ddwy ochr i'r Iwerydd, wedi eu datrys eto. Mae'r Unol Daleithiau yn dal yn rhanedig; mae'r Arlywydd Trump yn dal i fod â llawer iawn o gefnogaeth ac mae canlyniadau'r etholiadau canol tymor yn golygu fod yr Unol Daleithiau mewn ychydig o ferddwr gwleidyddol. Mae pethau'n bur ansicr ac mae gan y Democratiaid yn bendant lawer o waith i'w wneud wrth benderfynu pwy i'w gyflwyno fel eu hymgeisydd arlywyddol yn 2020.
Nid yw'r ansicrwydd gwleidyddol wedi ei gyfyngu i'r Unol Daleithiau; mae'r Deyrnas Unedig mewn sefyllfa weddol debyg mewn llawer o ffyrdd yng nghyswllt yr ansicrwydd o amgylch Brexit - p'un ai a fydd cytundeb, beth fydd yn ei olygu, p'un ai a fydd ail refferendwm neu p'un ai a fydd Brexit yn digwydd o gwbl.
Cyhoeddwyd canlyniadau pôl Survation ar Brexit yr wythnos ddiwethaf, gan ddangos fod 54% o'r rhai a arolygwyd o blaid aros yn yr Undeb Ewropeaidd (pan dynnwyd y rhai a atebodd "dim yn gwybod" allan o'r canlyniadau). Comisiynwyd hyn gan Channel Four ar gyfer rhaglen am farn bresennol y Deyrnas Unedig ar Brexit ac mae'n un o'r polau barn cyhoeddus mwyaf ar y pwnc ers y refferendwm ei hun. Nid yw'r newid barn hwn wedi ei gyfyngu i rai rhannau o'r Deyrnas Unedig chwaith, gan i arolwg ar wahân gan YouGov ddangos fod 51% o etholwyr Cymru nawr o blaid aros yn yr Undeb Ewropeaidd. Mae hyn i'w gymharu â'r 52.5% a bleidleisiodd adael yn y refferendwm yn 2016. Er nad yw hyn yn newid enfawr mewn rhai ffyrdd, mae'n dal i fod yn ddigon o newid i fod yn arwyddocaol, gan achosi mwy o ansicrwydd os oes mandad cyhoeddus yn dal i fod dros adael yr Undeb Ewropeaidd.
Gyda phopeth arall sy'n mynd ymlaen, efallai na wnaethoch sylwi fod Llafur Cymru ar ganol etholiad arweinyddiaeth; y blaid olaf yn y Cynulliad i ethol eu harweinydd newydd eleni. Roedd pethau'n ymddangos yn eithaf clir ar y dechrau; roedd Mark Drakeford wedi derbyn cefnogaeth nifer fwyaf o ddigon ei gydweithwyr yn y Cynulliad, gan ennill 17 enwebiad i'r 6 yr un a gafodd Vaughan Gething ac Eluned Morgan. Fodd bynnag, mae pôl diweddar ar gyfer ITV wedi dangos mai Eluned Morgan sydd ar y blaen a Mark Drakeford olaf, er nid gan fawr iawn (9% o'r bleidlais i Eluned Morgan, 8% i Vaughan Gething a 5% i Mark Drakeford). Aeth y gyfran fwyaf o'r pleidleisiau yn yr arolwg i "Dim yn gwybod", a ddewiswyd gan 57% o ymatebwyr.
Er fod cyfran lai o'r boblogaeth yn pleidleisio yn etholiadau'r Cynulliad fel arfer, ymddengys fod apathi yn teyrnasu'r ras arweinyddiaeth yma ymysg pleidleiswyr Cymru. Er mai dim ond aelodau Llafur sydd â phleidlais ar bwy ddaw'n arweinydd (ac felly'r Prif Weinidog tebygol), bydd yr etholiad hwn yn effeithio ar bawb yng Nghymru, felly mae'n debyg fod y diffyg diddordeb a brwdfrydedd am y bleidlais yn destun siom i'r ymgeiswyr. Os nad yw'r ychydig wythnosau nesaf o ymgyrchu yn sbarduno ton o frwdfrydedd, caiff y Prif Weinidog nesaf ei ddewis gan gyfran fach iawn o bobl heb fawr ddim ymgysylltu gan y cyhoedd.
Bydd yr Unol Daleithiau yn pleidleisio ar gyfer ei Arlywydd nesaf cyn y caiff y cyhoedd yng Nghymru gyfle i roi eu barn ar arweinydd newydd Llafur Cymru yn y blwch pleidleisio; erys i'w weld p'un ai fydd y polau ar Brexit yn ein harwain lawer y llwybr i bleidlais fawr arall cyn hynny.