Cyflawni rhenti fforddiadwy lleol
Heddiw cyhoeddodd Llywodraeth Cymru eu Polisi Rhent ar gyfer Rhenti Tai Cymdeithasol. Yn gynharach eleni, gwnaeth panel yr Adolygiad Annibynnol ar y Cyflenwad o Dai Fforddiadwy nifer o argymhellion yng nghyswllt rhenti ac mae effaith trafodaethau'r panel yn amlwg.
Mae Llywodraeth Cymru wedi gosod polisi rhent am gyfnod o bum mlynedd o fis Ebrill 2020, gan ymateb i'r achos y bu cymdeithasau tai yn ei wneud am flynyddoedd lawer: mai'r peth gorau yw gosod rhenti fforddiadwy yn lleol, gan ymateb i amgylchiadau lleol ac mewn dialog gyda thenantiaid.
Cytunodd y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol ar gynnydd rhent blynyddol o hyd at CPI +1% bob blwyddyn am bum mlynedd tan 2024/25, yn amodol ar chwyddiant blynyddol. Cytunodd hefyd y gall rhenti tenantiaid unigol gael eu gostwng, eu rhewi neu eu cynyddu gan hyd at £2 dros CPI +1% cyhyd nad yw cyfanswm incwm rhent yn fwy na CPI +1%. Nid yw'r setliad hwn yn gynnydd awtomatig, ond yn hytrach y paramedrau y gall landlordiaid cymdeithasol cofrestredig wneud dyfarniadau ynddynt mewn partneriaeth gyda thenantiaid am y ffordd orau i sicrhau rhenti fforddiadwy ar gyfer eu cartrefi.
Mae hwn yn bolisi rhent yr ydym wedi galw amdano ers amser maith ac yn ymrwymiad a groesewir i roi'r sicrwydd a'r hyblygrwydd mae cymdeithasau tai eu hangen i ddarparu rhenti fforddiadwy sy'n ymateb i amgylchiadau lleol. Fodd bynnag, nid gwn cychwyn yw cyhoeddiad heddiw. Mae'r daith wedi dechrau eisoes. Yn gynharach eleni, gwnaeth cymdeithasau tai ymrwymiad i ddarparu polisïau rhent fforddiadwy lleol a sefydlu gweithgor i ymchwilio'r materion.
Cytunodd y gweithgor i ddatblygu cyfres o ddulliau i gefnogi cymdeithasau i tai i ddatblygu polisïau rhent lleol, yn cynnwys egwyddorion fforddiadwyedd sy'n gweithredu ar draws y sector, dull i ddeall costau cysylltiedig â thai ar gyfer tenantiaid a chefnogaeth i ymgysylltu a gwneud penderfyniadau gyda thenantiaid.
A rydym yn gwneud cynnydd:
Mae llythyr heddiw gan y Gweinidog yn ei gwneud yn glir y disgwylir i bob landlord cymdeithasol ddangos ystyriaeth gadarn a gofalus o fforddiadwyedd a barn tenantiaid pan fyddant yn gosod rhenti lleol. Mae'r rhaglen waith a ddatblygwn yn ein rhoi mewn sefyllfa gref i ddangos hyn a chyflenwi rhenti sy'n wirioneddol fforddiadwy ar gyfer tenantiaid a galluogi cymdeithasau tai i barhau'r cymunedau a'r cartrefi ansawdd uchel, diogel a chynnes mae Cymru eu hangen.
Mae Llywodraeth Cymru wedi gosod polisi rhent am gyfnod o bum mlynedd o fis Ebrill 2020, gan ymateb i'r achos y bu cymdeithasau tai yn ei wneud am flynyddoedd lawer: mai'r peth gorau yw gosod rhenti fforddiadwy yn lleol, gan ymateb i amgylchiadau lleol ac mewn dialog gyda thenantiaid.
Cytunodd y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol ar gynnydd rhent blynyddol o hyd at CPI +1% bob blwyddyn am bum mlynedd tan 2024/25, yn amodol ar chwyddiant blynyddol. Cytunodd hefyd y gall rhenti tenantiaid unigol gael eu gostwng, eu rhewi neu eu cynyddu gan hyd at £2 dros CPI +1% cyhyd nad yw cyfanswm incwm rhent yn fwy na CPI +1%. Nid yw'r setliad hwn yn gynnydd awtomatig, ond yn hytrach y paramedrau y gall landlordiaid cymdeithasol cofrestredig wneud dyfarniadau ynddynt mewn partneriaeth gyda thenantiaid am y ffordd orau i sicrhau rhenti fforddiadwy ar gyfer eu cartrefi.
Mae hwn yn bolisi rhent yr ydym wedi galw amdano ers amser maith ac yn ymrwymiad a groesewir i roi'r sicrwydd a'r hyblygrwydd mae cymdeithasau tai eu hangen i ddarparu rhenti fforddiadwy sy'n ymateb i amgylchiadau lleol. Fodd bynnag, nid gwn cychwyn yw cyhoeddiad heddiw. Mae'r daith wedi dechrau eisoes. Yn gynharach eleni, gwnaeth cymdeithasau tai ymrwymiad i ddarparu polisïau rhent fforddiadwy lleol a sefydlu gweithgor i ymchwilio'r materion.
Cytunodd y gweithgor i ddatblygu cyfres o ddulliau i gefnogi cymdeithasau i tai i ddatblygu polisïau rhent lleol, yn cynnwys egwyddorion fforddiadwyedd sy'n gweithredu ar draws y sector, dull i ddeall costau cysylltiedig â thai ar gyfer tenantiaid a chefnogaeth i ymgysylltu a gwneud penderfyniadau gyda thenantiaid.
A rydym yn gwneud cynnydd:
- Rydym yn ymchwilio'r posibilrwydd o addasu dull fforddiadwyedd a ddefnyddir yn yr Alban, a ddatblygwyd gan Ffederasiwn Tai Cymdeithasol yr Alban a Housemark, yng Nghymru.
- Rydym wedi cytuno ar rai egwyddorion dechreuol ar fforddiadwyedd y bydd grŵp gorchwyl a gorffen newydd yn eu datblygu ymhellach yn yr wythnosau nesaf cyn eu rhannu'n fwy eang ar gyfer adborth.
- Rydym yn cynnal gweminar gyda Cartrefi Cymoedd Merthyr a Trivallis ym mis Ionawr i ddysgu o'u profiadau o weithredu polisïau rhent lleol.
- Rydym yn gweithio gyda TPAS Cymru i ddylunio digwyddiad ar gyfer tenantiaid yn y Gwanwyn 2020 i drafod sut yr hoffai tenantiaid gyfranogi a chymryd rhan mewn trafodaethau gosod rhent lleol.
- Yn y flwyddyn newydd, byddwn yn ymchwilio dulliau a thechnegau cyd-gynhyrchu a rhannu'r gorau ohonynt gyda chi i gefnogi eich gwaith gyda thenantiaid.
Mae llythyr heddiw gan y Gweinidog yn ei gwneud yn glir y disgwylir i bob landlord cymdeithasol ddangos ystyriaeth gadarn a gofalus o fforddiadwyedd a barn tenantiaid pan fyddant yn gosod rhenti lleol. Mae'r rhaglen waith a ddatblygwn yn ein rhoi mewn sefyllfa gref i ddangos hyn a chyflenwi rhenti sy'n wirioneddol fforddiadwy ar gyfer tenantiaid a galluogi cymdeithasau tai i barhau'r cymunedau a'r cartrefi ansawdd uchel, diogel a chynnes mae Cymru eu hangen.